اندام های دستگاه تنفسی
به گزارش لحظه عکاسی، اندام های مختلف دستگاه تنفسی مانند بینی ، حنجره ، نای ، نایژه ها و غیره فرآیند تنفس را انجام می دهند. همه این اندام ها نقش مهمی در تأمین اکسیژن بدن و عملکرد طبیعی دستگاه تنفسی بر عهده دارند.
مترجم: امین حسین پور
منبع:راسخون
اندام های مختلف دستگاه تنفسی مانند بینی ، حنجره ، نای ، نایژه ها و غیره فرآیند تنفس را انجام می دهند. همه این اندام ها نقش مهمی در تأمین اکسیژن بدن و عملکرد طبیعی دستگاه تنفسی بر عهده دارند.
کارکرد اصلی دستگاه تنفسی تبادل اکسیژن و کربن دی اکسید با بخش های مختلف بدن است. اندام های مختلف دستگاه تنفسی عبارتند از بینی ، حلق ، اپی گلوت ، حنجره ، نای ، نایژه ها و ریه ها. این اندام ها فرآیند تنفس را انجام می دهند.
فرآیند تنفس به دو حالت هوازی و غیر هوازی تقسیم می گردد. تنفس هوازی در حضور اکسیژن انجام می گردد در حالی که تنفس غیر هوازی به اکسیژن احتیاج ندارد. اندام های دستگاه تنفسی انسان تنفس هوازی انجام می دهند و احتیاج بدن به اکسیژن را تأمین می نمایند.
مطالعه دقیق دستگاه تنفسی می تواند به درک فرآیند تنفس یاری کند. خلاصه کوتاهی از کارکرد اندام های مختلف دستگاه تنفسی در زیر ارائه شده است.
بینی
هوا از طریق بینی وارد و خارج می گردد. سوراخ های بینی فرآیند دم و بازدم را تسهیل می نمایند. سوراخ های بینی با مو پوشانده شده اند که هوای وارد به حفره بینی را تصفیه و مرطوب می نمایند.حلق
حلق قسمتی لوله ای شکل از دستگاه تنفسی است که اجازه می دهد هوا وارد ریه ها گردد. حلق در پشت حفره بینی و حفره دهان واقع شده است. حلق از طریق عضلات و بافت های اتصال دهنده به حفره جمجمه متصل شده است. حلق از 3 قسمت نازوفارنکس ، اوروفارنکس و لارنگوفارنکس تشکیل شده است. نازوفارنکس قسمت بالایی گلو را به حفره بینی متصل می نماید. اوروفارنکس بین کام و قسمت بالایی اپی گلوت قرار گرفته است. لارنگوفارنکس در زیر اپی گلوت واقع شده است و به سمت مری و حنجره باز می گردد.اپی گلوت
اپی گلوت ساختار باله مانندی است که از وارد شدن آب یا غذا به نای در زمان بلع جلوگیری می نماید. اپی گلوت از بافت غضروفی تشکیل شده است. اپی گلوت در دهانه حنجره قرار گرفته است و با ماده مخاطی پوشانده شده است.حنجره
حنجره قسمتی از دستگاه تنفسی است که نای را به لارنگوفارنکس متصل می نماید. حنجره جریان هوا را در زمان تنفس کنترل می نماید. حنجره از غضروف تشکیل شده است. اپی گلوت ، تیروئید و کریکوئید سه غضروف اصلی حنجره هستند.نای
نای که لوله هوا هم نامیده می گردد از حنجره تا نایژه ها امتداد یافته است. نای جریان هوا به داخل نایژه ها را تسهیل می نماید. نای در کنار مری واقع شده است و قطر آن حدوداً 5ر2 سانتی متر است. نای از 15-20 قسمت C شکل غضروفی تشکیل شده است. این قسمت ها از طریق عضلات نای به هم متصل شده اند.نایژه ها
نایژه ها مسیری هستند که اجازه می دهند هوا وارد ریه ها گردد. نایژه ها از نای تا ریه ها امتداد یافته اند. نایژه ها در دو سمت راست و چپ لوله نای قرار دارند. نایژه های سمت چپ کوتاه تر از نایژه های سمت راست هستند. نایژه های سمت چپ به دو قسمت فرعی و نایژه های سمت راست به سه قسمت فرعی تقسیم می شوند.ریه ها
ریه ها اندام هایی مخروطی شکل هستند که در داخل حفره پلورال قرار دارند. ریه ها تأمین اکسیژن و دفع دی اکسید کربن بدن را بر عهده دارند. ریه سمت چپ به دو لوب تقسیم می گردد در حالی که ریه سمت راست به سه لوب تقسیم می گردد.آلوئول
آلوئول اندامی کیسه شکل است که در داخل ریه ها واقع شده است. آلوئول همچون یک رابط برای تبادل اکسیژن و دی اکسید کربن میان ریه ها و مویرگ ها عمل می نماید. مویرگ ها آلوئول را به قسمت های دیگر بدن متصل می نماید. آلوئول تنها در ریه پستانداران یافت می گردد.فرآیند تبادل گاز
فرآیند تبادل گاز در آلوئول با دم اکسیژن و بازدم دی اکسید کربن توصیف می گردد. اکسیژن از طریق آلوئول و شبکه مویرگی وارد سلول های خونی می گردد. اکسیژن از طریق خون به قسمت های مختلف بدن حمل می گردد. کربن دی اکسید از طریق خون جمع آوری می گردد و به ریه ها برده می گردد. کربن دی اکسید از طریق مویرگ هایی که آلوئول را احاطه نموده اند پخش می گردد و در نهایت از طریق ریه ها از بدن دفع می گردد.دیافراگم
دیافراگم از عضلات اسکلتی تشکیل شده است. دیافراگم فضای میان حفره شکمی و حفره سینه را اشغال می نماید. انقباض عضلات دیافراگم باعث انبساط حفره سینه می گردد. انقباض دیافراگم از نقطه نظر انبساط ریه ها در زمان دم از اهمیت برخوردار است.واقعیت های جالب در خصوص دستگاه تنفسی
بیش از 600 میلیون آلوئول در ریه های یک انسان بالغ وجود دارد.
ریه های چپ و راست انسان میزان یکسانی ندارند. در واقع، ریه چپ مقداری کوچکتر از ریه راست است.
بدن انسان از طریق تنفس روزانه نیم لیتر آب از دست می دهد.
فرآیند تنفس علاوه بر دفع مواد زاید متابولیک به حفظ تعادل اسید - قلیای بدن یاری می نماید.
منبع: راسخون