سحرگاه 10 سال پیش و خبری که جامعه هنری را آشفته کرد - لحظه عکاسی

به گزارش لحظه عکاسی، سحرگاه پنجشنبه، سوم مرداد سال 1392 خواب جامعه تئاتری با خبری ناگوار آشفته شد؛ محمود استادمحمد درگذشت!

به گزارش لحظه عکاسی ظاهرا نباید این خبر شوکی به همراه می داشت چراکه او مبارزه طولانی مدتش با یک بیماری سخت، اتفاقی پنهان نبود با این همه کمتر کسی انتظار چنین خبری را می داشت چون محمود استادمحمد عاشق زندگی بود و دیوانه تئاتر!

صبح پنجشنبه سوم مرداد سال 92 ساعاتی چند نگذشته بود که مقابل بیمارستان جم جمعیتی گرد آمدند. حالا ده سال از آن روز می گذرد ولی سرعت اتفاقات آن چنان بالا بوده که گویی خیلی بیش از این زمان گذشته.

در گرماگرم اتفاقاتی که در این سال ها اتفاق افتاده، هر بار جای خالی هنرمندی مانند استادمحمد بیش از پیش به چشم می آید. او هر لحظه پیگیر اتفاقات روز جامعه بود.

حتی آن دوره سخت که به علت تحریم دارو، مراحل درمانش دچار وقفه می شد و خانواده و دوستانش مدام دل نگران بودند، استادمحمد بیش از اینکه دلشوره دارو و درمانش را داشته باشد، به شرایط تئاتر فکر می کرد، نگران آینده این هنر بود و آن را قابل پیش بینی نمی دانست، برآشفته بود که چرا در محافل و گفتگوهای تئاتری، واژه فراوری جایگزین خلق شده و مفهوم مخاطب با مشتری آمیخته شده است. حتی روی تخت بیمارستان دلمشغولی او اینها بود و همزمان پیگیر خبرهای اجتماعی و تئاتری بود.

نمایشنامه های او چیزی جدای از زندگی اش نبود. او روح زندگی و تجربیات زیستی خود را در تار و پود نمایشنامه هایش تنیده بود؛ در شب بیست و یکم از عفریت اعتیاد گفته بود و در آسید کاظم از رفاقت های ناب، در تهرن از تجربیات زندگی اش در بندرعباس الهام گرفته بود و در کافه مک ادم از دوران سخت مهاجرتش به کانادا، همچنانکه عشقش را به آهو خردمند در ترانه آهوی پر کرشمه جاری نموده بود. او هنرمندی این چنین صادق بود.

حالا ده سال از درگذشت استاد محمد و یازده سال از فوت حمید سمندریان گذشته است. جامعه تئاتری همان دوران هم می دانستند هنرمندانی را از دست داده ایم که جایگزینی ندارند. در این مدت این پیش بینی ناخوشایند کاملا اثبات شده بود.

میراثی که آنان برای ما گذاشتند بیش از اینکه در نمایشنامه های گوناگون یا ترجمه آثار بزرگ یا اجراهای خاطره انگیز خلاصه گردد، در روح کارهای آنان نهفته بود؛ آنها نسل سخت کوشی بودند که نبض جامعه را در دست داشتند و هر آنچه خلق کردند، به ضرورت بود و هرگز با مصلحت اندیشی میانه ای نداشتند. آنها خوب می دانستند که صحنه تئاتر، جای مناسبی نیست برای پول درآوردن یا رزومه ساختن و پز فرهنگی دادن یا عقده گشایی ها نیست بلکه مکان مقدسی است تا زندگی را زندگی تر کند و فرصتی است مغتنم برای دیدار با تماشاگر. آنها به اصالت می اندیشند و این است رازی که آنان را بی جایگزین و تکرار نشدنی نموده است.