قدیمی ترین نقشه آسمان شب در متن رمزی قرون وسطایی پنهان بوده: سه قرن پیش از بطلمیوس - لحظه عکاسی

به گزارش لحظه عکاسی، در کاتالوگ ستاره گمشده هیپارخوس - که به عنوان اولین کوشش شناخته شده برای نقشه برداری از کل آسمان شب در نظر گرفته می گردد - به تازگی بر روی پوستی که در صومعه سنت کاترین در شبه جزیره سینای مصر نگهداری می گردد، کشف شده است.

در سال 2012، دانشجوی محقق کتاب مقدس، پیتر ویلیامز، متوجه چیز عجیبی در پشت حروف نسخه خطی مسیحی شد که در دانشگاه کمبریج در حال تجزیه و تحلیل بود.

جیمی کلیر، به طور تصادفی با یک قطعه معروف به زبان یونانی برخورد کرد که اغلب به اراتوستنس نسبت داده می شد که یک ستاره شناس و کتابدار ارشد در کتابخانه اسکندریه (یکی از معتبرترین مکان های یادگیری در دنیا باستان) بود.

در سال 2017، تصویربرداری چندطیفی از این سند، 9 برگه از صفحات حاوی نکات متنی را نشان داد که روی آن نوشته شده بود. این به خودی خود یک یافته غیرمعمول نبود - پوست در قرن های گذشته یک کالای با ارزش بود، بنابراین برای محققان غیر معمول نبود که پوست های قدیمی را برای استفاده مجدد بتراشند.

ویلیامز با آنالیز نتایج در سال دوم همه گیری، متوجه اعداد عجیب و غریب در برگه های صومعه سنت کاترین شد.

هنگامی که او این صفحه را در اختیار مورخان علمی در فرانسه قرار داد، محققان شوکه شدند، چون مختصات ستاره ای در آنها ثبت بود.

گرچه ما هیچ وقت نمی توانیم دقیق بفهمیم که مختصات به وسیله چه کسی نوشته شده. با این حال، آنچه کارشناسان می دانند این است که ستاره شناس یونانی، هیپارخوس، بین سال های 162 تا 127 قبل از میلاد بر روی لیست ستاره ای از آسمان غرب دنیا کار می کرد.

چندین متون تاریخی از هیپارخوس به عنوان پدر نجوم یاد می نمایند. گفته می گردد که او اولین کسی است که حرکات خورشید و ماه را محاسبه نموده است.

با نگاهی به نقشه ستاره ای که در پشت متن کاغذ های پوست صومعه سنت کاترین پنهان بود، محققان به طور معکوس کار کردند تا جهش زمین را در زمان نگارش نقشه کشف نمایند. مختصات ستارگان تقریباً با سابقه مورد انتظار سیاره ما در حدود 129 قبل از میلاد، در طول عمر هیپارخوس مطابقت داشت.

تا قبل پیدا شدن این نقشه، قدیمی ترین لیست ستاره های شناخته شده به وسیله کلودیوس بطلمیوس، ستاره شناس، در قرن دوم پس از میلاد، یعنی سه قرن پس از هیپارخوس، در نظر گرفته می شد.

تنها اثر دیگری که از هیپارخوس به جا مانده، تفسیری بر یک شعر نجومی است که صورت های فلکی ستاره ای را توصیف نموده. بسیاری از مختصاتی که هیپارخوس در تفسیر پدیده های نجومی ارائه نموده، با سند صومعه سنت کاترین مطابقت دارد، اگرچه رمزگشایی متن تکه تکه شده ممکن است سخت باشد.

فقط مختصات خوانا تنها یک صورت فلکی را می توان از برگه های مصر بازیابی کرد، اما محققان بر این باورند که این احتمال وجود دارد که کل آسمان شب به وسیله هیپارخوس در نقطه ای نقشه برداری شده باشد. بدون تلسکوپ، چنین کاری بسیار چالش برانگیز و زمان بر بود.

نماد ها با اصطلاحات یونان باستان مطابقت دارند.

در مقایسه با کار های بعدی بطلمیوس، به نظر می رسد ریاضیات هیپارخوس بسیار قابل اعتمادتر است. این نشان می دهد که بطلمیوس به سادگی از آثار هیپارخوس کپی ننموده است.

نسخه خطی دیگر، ترجمه لاتینی قرن هشتم پس از میلاد، دارای ساختار و اصطلاحات مشابهی با قطعه Corona Borealis است که نشان می دهد آن نیز بر اساس کار هیپارخوس است. صورت های فلکی نقشه برداری شده در این سند عبارتند از دب اکبر، دب اصغر و دراکو.

محققان امیدوارند که در آینده بتوان متن خواناتری را از کاغذ های صومعه بازیابی کرد.

این مطالعه در مجله تاریخچه نجوم منتشر شده.