7 خاصیت بی نظیر روغن دانه کتان برای سلامتی - لحظه عکاسی

به گزارش لحظه عکاسی، دانه های کتان دانه های روغنی کوچکی هستند که حاوی چربی های امگا 3، فیبر و سایر ترکیبات گیاهی هستند. آن ها می توانند به بهبود هضم و کاهش خطر بیماری های قلبی، دیابت نوع 2 و سرطان یاری نمایند. استفاده از روغن و پودر این دانه بسیار رایج است و شما با مصرف آن ها می توانید از خواص آن استفاده کنید؛ در این مطلب از خبرنگاران مگ قصد داریم خواص روغن دانه کتان را بیشتر آنالیز کنیم.

دانه کتان چیست؟

دانه های کتان که به عنوان کتان معمولی یا بذر کتان نیز شناخته می شوند، دانه های روغنی کوچکی هستند که هزاران سال پیش در خاورمیانه به وجود آمدند. اخیرا این دانه ها به عنوان یک غذای سالم محبوبیت پیدا نموده اند. این به علت محتوای بالای چربی های امگا 3، فیبر و سایر ترکیبات گیاهی منحصر به فرد موجود در آن است.

دانه های کتان را به راحتی می توان در رژیم غذایی گنجاند. آسیاب کردن این دانه ها برترین راه برای استفاده حداکثری از مزایای سلامتی آن ها است. دانه های کتان معمولا قهوه ای یا زرد هستند. آن ها به صورت دانه، آسیاب شده یا بو داده شده فروخته می شوند و اغلب به صورت روغن بذر کتان فرآوری می شوند.

ارزش غذایی

بذر کتان در هر 3.5 اونس (100 گرم) 534 کالری دارد. یعنی در هر قاشق غذاخوری (10 گرم)، این دانه 55 کالری دارد. این دانه ها از 42 درصد چربی، 29 درصد کربوهیدرات و 18 درصد پروتئین تشکیل شده اند.

یک قاشق غذاخوری (10 گرم) دانه کتان کامل حاوی مواد مغذی زیر است:

ویتامین ها و مواد معدنی موجود در دانه کتان

• تیامین یا همان ویتامین B1؛ این ویتامین برای متابولیسم طبیعی و عملکرد عصبی بدن لازم است.
• مس؛ مس یک ماده معدنی ضروری برای رشد، نمو و عملنمودهای مختلف بدن است.
• مولیبدن؛ از دیگر خواص بذر کتان، وجود مولیبدن در آن است. این ماده معدنی ضروری در دانه ها، غلات و حبوبات به وفور یافت می شوند.
• منیزیم؛ یک ماده معدنی مهم که به بهبود عملکرد بدن شما یاری می نماید. منیزیم به میزان زیاد در غلات، دانه ها، آجیل و سبزیجات برگ سبز وجود دارد.
• فسفر؛ این ماده معدنی معمولا در غذاهای غنی از پروتئین یافت می گردد و به سلامت استخوان و حفظ بافت ها یاری می نماید.

روغن دانه کتان چیست؟

روغن بذر کتان از دانه گیاه کتان به دست می آید و به صورت مایع و کپسولی قابل خرید است. متخصص تغذیه، دکتر Devon Peart می گوید: این روغن از پرس سرد دانه های کتان تازه و خشک شده به دست می آید. روش پرس سرد روغنی با فواید سلامتی بالاتر می تواند تهیه کند. در این روش آنتی اکسیدان های موجود در دانه که ممکن است با حرارت آسیب ببینند، حفظ می شوند.

هم دانه کتان و هم روغن دانه کتان حاوی چربی های امگا 3 هستند. این ها به عنوان چربی های ضروری شناخته می شوند؛ یعنی چربی هایی که ما باید آن ها را از رژیم غذایی خود دریافت کنیم و بدن ما به طور طبیعی نمی سازد.

البته تفاوت هایی هم وجود دارد؛ برای مثال دانه کتان حاوی مقادیر بسیار زیادی است و شما در روغن آن نمی توانید این فیبر را پیدا کنید. اما روغن دانه کتان حاوی 100 درصد چربی از نوع سالم است.

فواید روغن دانه کتان

1. سرشار از اسیدهای چرب امگا 3

روغن دانه کتان نیز مانند دانه کتان سرشار از اسیدهای چرب امگا 3 بوده که برای قلب بسیار مفید است. در واقع، یک قاشق غذاخوری (15 میلی لیتر) از این روغن، حاوی 7196 میلی گرم اسیدهای چرب امگا 3 است.

به طور خاص، روغن دانه کتان حاوی آلفا-لینولنیک اسید (ALA)، شکلی از اسید چرب امگا 3 است که فقط در مقادیر کم به اشکال فعال امگا 3 مانند EPA و DHA تبدیل می گردد. اگر DHA و EPA کافی در رژیم غذایی خود دریافت نمی کنید، بیشتر دستورالعمل ها حداقل 1600 میلی گرم اسیدهای چرب امگا 3 ALA برای مردان و 1100 میلی گرم برای زنان در روز توصیه می نمایند.

فقط یک قاشق غذاخوری روغن دانه کتان می تواند احتیاج روزانه شما به ALA را برآورده کند و از آن فراتر هم برود.

اسیدهای چرب امگا 3 برای سلامت بدن ضروری هستند و فوایدی از جمله کاهش التهابات، بهبود سلامت قلب و محافظت از مغز در برابر پیری دارند. اگر روغن ماهی مصرف نمی کنید یا هر هفته یک تا دو وعده ماهی چرب در رژیم غذایی خود مصرف ندارید، روغن بذر کتان می تواند راه چاره خوبی به عنوان یک مکمل رژیم غذایی باشد.

2. به کاهش رشد سلول های سرطانی یاری می نماید

شواهد و مدارک فعلی مبتنی بر تحقیقات آزمایشگاهی و حیوانی هستند؛ این تحقیقات نشان می دهند که روغن دانه کتان می تواند رشد سلول های سرطانی را کاهش دهد. در یکی از مطالعات که روی موش ها انجام شد، روزانه به مدت 40 روز 0/3 میلی لیتر روغن دانه کتان به آن ها داده می شد؛ در نهایت این آزمایش معین کرد که این روغن توانست از توسعه سرطان و رشد تومورهای ریه جلوگیری کند.

در یک مطالعه کوچک دیگر، روغن دانه کتان مانع از تشکیل سرطان روده بزرگ در موش ها شد. علاوه بر این، مطالعات آزمایشگاهی نیز نشان می دهند که روغن بذر کتان می تواند رشد سلول های سرطان سینه را کاهش دهد.

با این حال، در حالی که این نتایج امیدوارنماینده هستند، احتیاج است که تحقیقات بیشتری روی انسان ها انجام گردد تا از صحت آن مطمئن شویم.

3. به سلامت قلب یاری می نماید

نتایج چندین مطالعه نشان می دهند که روغن دانه کتان می تواند برای سلامت قلب مفید باشد.

یک مطالعه که روی 59 نفر انجام شد، تاثیرات روغن دانه کتان و روغن گلرنگ را از لحاظ محتوای اسیدهای چرب امگا 6 باهم مقایسه کرد. در این مطالعه مصرف یک قاشق غذاخوری (15 میلی لیتر) از روغن دانه کتان به مدت 12 هفته توانست به میزان قابل توجهی فشار خون را در افراد کاهش دهد.

بعلاوه روغن دانه کتان می تواند خاصیت ارتجاعی رگ های بدن را نیز بهبود ببخشد؛ افزایش سن و فشار خون بالا به مرور این خاصیت را در رگ ها کاهش می دهند. این فواید به احتمال زیاد به علت وجود میزان زیاد اسیدهای چرب امگا 3 در روغن دانه کتان هستند.

4. می تواند به درمان یبوست و اسهال یاری کند

یک مطالعه که روی حیوانات انجام شد، نشان داد که روغن بذر کتان می تواند حرکات سیستم گوارشی را منظم و به عنوان یک ماده ضد اسهال عمل کند.

در یک مطالعه دیگر، روی 50 بیمار مبتلا به یبوست که تحت همودیالیز بودند، اثرات روغن کتان، روغن زیتون و روغن معدنی مورد آنالیز نهاده شد. پس از چهار هفته، روغن بذر کتان تعداد دفعات اجابت مزاج را افزایش داد و قوام مدفوع را بهبود بخشید. بعلاوه معین شد که این روغن به میزان روغن زیتون و روغن معدنی می تواند موثر باشد.

با این حال، تحقیقات در خصوص اثرات روغن کتان روی یبوست و اسهال در حال حاضر محدود به مطالعات حیوانی و مطالعات بر روی افراد با شرایط خاص هستند و برای ارزیابی های دقیق تر احتیاج به تحقیقات بیشتری داریم.

5. روغن کتان برای مو

دانه کتان به علت داشتن اسیدهای چرب امگا 3، ویتامین B و ویتامین E می تواند فواید بسیار زیادی برای سلامت موها داشته باشد. بهتر است که از روغن دانه کتان بهره ببرید تا از خواص بی نظیر آن بیشتر بهره مند شوید.

میزانی از روغن را روی دستان خود بریزید و به آرامی موهایتان را با آن ماساژ دهید. اجازه دهید تا 15 دقیقه این روغن روی مو و پوست سرتان بماند، سپس آبکشی کنید و مثل همواره شامپو بزنید.

از روغن دانه کتان به عنوان نرم نماینده مو هم می توانید بهره ببرید.

6. روغن کتان برای بهبود سلامت پوست

علاوه بر مو، روغن کتان برای بهبود سلامت پوست هم می تواند مفید باشد. این روغن به علت داشتن اسیدهای چرب امگا 3، ویتامین ها و خواص ضد التهابی می تواند به تسکین پوست یاری کند و از قرمزی، تحریک شدن و آلرژی جلوگیری کند.

بعلاوه گنجاندن دانه کتان در رژیم غذایی به بهبود و سلامت کلی پوست نیز یاری می نماید. اثرات ضد پیری، بستن منافذ پوست، جلوگیری از جوش و آکنه و درخشش پوست از خواص آن هستند.

یک مطالعه 12 هفته ای که روی 13 خانم انجام گرفت، در نهایت معین کرد که استفاده از روغن کتان توانست باعث صاف تر شدن و آبرسانی پوست آن ها گردد. بعلاوه تحریکات و زبری پوست در آن ها کاهش پیدا کرد.

در یک مطالعه دیگر، به موش هایی که مبتلا به درماتیت بودند، به مدت 3 هفته روغن کتان داده شد. در نتیجه معین شد که این روغن می تواند علائم درماتیت آتوپیک مانند قرمزی، خارش و تورم را کاهش دهد.

7. روغن دانه کتان و خاصیت ضد التهابی

به علت وجود اسیدهای چرب امگا 3، بعضی تحقیقات نشان می دهند که این ماده می تواند در بعضی افراد خواص ضد التهابی داشته باشد؛ اما نه برای همه افراد. با این حال، روغن کتان می تواند تا حد زیادی سطح C-reactive protein یا همان پروتئین واکنشی C را که نشانگر التهاب در افراد چاق است را کاهش دهد. بعضی از مطالعات نیز نشان می دهند که خاصیت ضد التهابی روغن دانه کتان با روغن زیتون برابری می نماید.

چگونه از روغن دانه کتان استفاده کنیم؟

یکی از ویژگی های خوب روغن کتان این است که به راحتی می توانید از آن بهره ببرید.

• شما می توانید روغن کتان را با مواد دیگر مخلوط و یک سس خوشمزه درست کنید یا روی سالاد خود بریزید.
• شما می توانید یک قاشق غذاخوری یا 15 میلی لیتر از این روغن را به اسموتی یا شیک خود اضافه کنید.
• شما می توانید صورت یا موهایتان را با میزان کمی از این روغن ماساژ دهید تا از فواید آن بهره مند شوید.

به خاطر داشته باشید که از روغن کتان برای پخت و پز نباید بهره ببرید؛ زیرا نقطه دود بالایی ندارد و در صورت نهاده شدن در معرض حرارت بالا، ممکن است ترکیبات مضر فراوری کند.

عوارض مصرف دانه کتان

اگرچه دانه کتان و روغن آن فواید بسیار زیادی برای سلامتی دارد، اما چند جنبه منفی هم وجود دارد که باید در نظر گرفته شوند. برای مثال، در صورتی که بیش از حد روغن دانه کتان مصرف کنید، ممکن است دچار معده درد شوید. بعلاوه مصرف زیاد آن ممکن است باعث شل شدن مدفوع یا حتی اسهال گردد.

بعضی واکنش های آلرژیک به دانه و روغن کتان را گزارش نموده اند، اما این واکنش از عوارض بسیار نادر است.

بعلاوه روغن بذر کتان می تواند توانایی لخته شدن خون را کاهش و خطر خونریزی را افزایش دهد؛ بنابراین اگر از داروهای رقیق نماینده یا ضد انعقاد خون استفاده می کنید، قبل از مصرف این ماده غذایی حتما با پزشک خود مشورت کنید.

از آن جایی که بعضی ترکیبات بذر کتان ممکن است اثرات استروژن را تقلید نمایند، کسانی که تحت هورمون درمانی یا سرطان های حساس به هورمون هستند، باید قبل از افزودن آن به رژیم غذایی، با پزشک خود صحبت نمایند. بعلاوه اگر باردار یا شیرده هستید، در مصرف آن توصیه می گردد احتیاط و درباره میزان و نحوه مصرف، حتما با پزشک مشورت کنید.

کلام پایانی

روغن دانه کتان خواص بسیار زیادی دارد؛ این روغن سرشار از اسیدهای چرب امگا 3 بوده و می تواند به کاهش فشار خون و نظم سیستم گوارشی یاری کند.

روغن دانه کتان را می توان به روش های مختلفی از جمله افزودنی به انواع غذاها یا به عنوان ماسک مو یا صورت استفاده کرد. گنجاندن تنها یک قاشق غذاخوری از این روغن در رژیم غذایی تان می تواند به سلامتی شما یاری زیادی کند. البته دقت داشته باشید که اگر داروی خاصی (داروهای ضد انعقاد خون یا داروی فشار خون) مصرف می کنید، حتما قبل از این کار با پزشک خود مشورت کنید.

منبع: Healthline