راهکاری برای کاهش استرس بچه ها زلزله زده - لحظه عکاسی

به گزارش لحظه عکاسی، پژوهشگران دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی با انجام یک مطالعه تاثیر نمایش درمانی را بر اختلال استرس پس از سانحه بچه ها زلزله زده منطقه ثلاث باباجانی استان کرمانشاه آنالیز کردند.

به گزارش لحظه عکاسی، اختلال استرس پس از سانحه؛ مجموعه ای از نشانه های رفتاری، شناختی و هیجانی است که در پی مواجهه مکرر و شدید با یک یا چند رویداد آسیب زا و در حوادثی مثل جنگ، زلزله، سیل، تصادف، سوءاستفاده جنسی و ... به وجود می آید و بیشتر از یک ماه ادامه می یابد.

این اختلال با علائم فراوانی مثل یادآوری مکرر رویداد آسیب زا، رفتارهای اجتنابی، اختلال خواب، کابوس و مسائل تمرکز همراه است و ناشی از مصرف مواد و بیماری جسمی نیست.

بچه های مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه حساسیت بیش از حدی نسبت به خطرات محیطی دارند و مسائل خواب در آن ها شایع است که به صورت مشکل در خواب رفتن یا بیدار شدن مکرر در طول شب نمود پیدا می نماید. بسیاری از بچه ها نسبت به قبل تحریک پذیرتر می شوند و مسائلی را در تمرکز و توجه به ویژه در انجام تکالیف مدرسه گزارش می نمایند.

یکی از روش هایی که برای درمان بچه ها مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه به کار می رود، روان درمانی نمایش و نمایش درمانی است. به همین دلیل پژوهشگران دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی، با انجام مطالعه ای تاثیر این روش را بر بچه ها زلزله زده استان کرمانشاه منطقه ثلاث باباجانی که دچار اختلال استرس پس از سانحه شده بودند، آنالیز کردند.

این مطالعه به صورت پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل انجام گرفت و طی آن چهل نفر از دانش آموزان پسر دوره ابتدایی دارای اختلال استرس پس از سانحه شهرستان ثلاث باباجانی مورد آنالیز قرار گرفتند. این افراد به صورت تصادفی به دو گروه 20 نفره آزمایش و کنترل تقسیم شدند. تشخیص استرس پس از سانحه به وسیله استفاده از پرسش نامه انجام گرفت.

برای افراد گروه آزمایش جلسات نمایش درمانی در سیزده جلسه 90 دقیقه ای اجرا شد و بعد از اتمام جلسات آموزش مجدداً هر دو گروه کنترل و آزمایش از نظر اختلال پس از سانحه آنالیز شدند.

آنالیز های این مطالعه نشان داد که میانگین نمرات گروه آزمایش در همه مولفه ها و همچنین نمره کل پرسش نامه اختلال پس از سانحه، پس از اجرای مداخله به طور محسوس کاهش پیدا نموده است.

نتایج این پژوهش نشان داد که روان درمان گری نمایشی یا نمایش درمانی موجب کاهش میزان علائم تنیدگی و استرس پس از سانحه در بچه ها دچار این مشکل می گردد.

به گفته پژوهشگران این مطالعه این نتایج می تواند برای روان شناسان، مربیان تئاتر و نمایش، معلمان، مشاوران، برنامه ریزان آموزشی کشور، بچه ها دچار مسائل شناختی، دانش آموزان و بچه ها زلزله زده استان کرمانشاه مفید و کارگشا باشد.

این محققان پیشنهاد می نمایند تحقیقات مشابهی در دیگر شهرهای زلزله زده و دیگر مناطق درگیر بلایای طبیعی و بین فرهنگ های مختلف انجام گردد.

همچنین پیشنهاد می گردد نهادهای مربوطه مانند سازمان بهزیستی اقدام به برپایی کارگاه هایی در زمینه آموزش تکنیک های نمایش درمانی برای روان شناسان نمایند و این مداخله ها را به صورت فراگیر در دیگر مناطق درگیر با بحران انجام دهند.

در انجام این تحقیق فریده حمیدی و شعیب سبحانی تبار؛ پژوهشگران گروه علوم تربیتی دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی تهران، مشارکت داشتند.

یافته های این مطالعه زمستان 1399 به صورت مقاله علمی پژوهشی با عنوان اثربخشی روان درمان گری نمایشی در کاهش علائم اختلال استرس پس از سانحه در دانش آموزان ابتدایی مناطق زلزله زده شهرستان ثلاث باباجانی در مجله روان پزشکی و روان شناسی بالینی ایران، منتشر شده است.